Yikgamyok: โค้งสุดท้ายก่อนถึงงานประกาศผลรางวัลออสการ์ครั้งที่ 92 (ปี 2020)

งานออสการ์ครั้งที่ 92 ในปีนี้ เป็นการรวบรวมผลงานที่ออกฉายในปี 2019 จะจัดงานกันขึ้นที่ ดอลบี้เธียเตอร์ ฮอลลีวู้ดสตรีท ลอสแอนเจลิส มลรัฐแคลิฟอร์เนียเหมือนเช่นเดิม ถ่ายทอดโดยสถานีโทรทัศน์ ABC ของสหรัฐ โดยปีนี้จะไม่มีพิธีกรหลักดำเนินรายการเฉกเช่นเดียวกับปีก่อน จะใช้ผู้ที่ได้รับรางวัลจากปีก่อนๆ มาเป็นผู้ประกาศรายชื่อและมอบรางวัลแทน โดยในปีนี้มีภาพยนตร์ที่ถูกเสนอชื่อเข้าชิงสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยมในปีนี้ 9 เรื่อง มีภาพยนตร์ที่ได้เข้าชิงรางวัลมากที่สุดในปีนี้ก็คือ Joker เข้าชิงจำนวน 11 สาขา รองลงมาที่ได้เข้าชิงถึง 10 สาขา มีถึง 3 เรื่องเท่าๆ กัน ก็คือ Irishman ,Once Upon a Time…. in Hollywood และ 1917 และอันดับ 3 คือ Parasite เข้าชิง 6 สาขารางวัล นอกนั้นก็เข้าชิงประปราย ลดหลั่นกันลงไป ภาพยนตร์ที่เข้าชิงในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยมในปีนี้มีความโดดเด่นแตกต่างกันไป แต่จุดที่ขอตั้งข้อสังเกตของหนังที่เข้าชิงสาขาหลักๆ ในปีนี้ แยกเป็น 2 กระแสหลักอย่างชัดเจน และแข่งขันกันในแทบทุกสาขารางวัล ก็คือ 1.หนังที่เป็นแนวทางเดิมๆ คือเป็นหนังจากสตูดิโอที่ผลิตเพื่อเข้าฉายในโรงภาพยนตร์ กับหนังที่ผลิตโดยผู้ผลิตเพื่อฉายทาง Streaming หรือเอาให้ชัดฟันธงลงไปเลยก็คือ หนังที่ฉายทาง Netflix นั่นแหละ จึงเป็นปีแรกที่หนังจาก Netflix ได้เข้าชิงในสาขาหลักของรางวัลออสการ์มากมายอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน นับว่าเป็นความใจกว้างของออสการ์ หรือเป็นเพราะออสการไม่อาจปฏิเสธกระแสใหม่ของพฤติกรรมคนดูที่เปลี่ยนแปลงไปแล้วในปัจจุบัน หันไปนิยมดูหนังทาง streaming มากกว่าดูหนังในโรง และนับวันกระแสนี้จะทวีความรุนแรงมากขึ้น จึงปฏิเสธไม่ได้ว่าผู้ผลิตที่มีคุณภาพจำนวนมาก หันไปผลิตงานป้อนให้ streaming มากขึ้นเรื่อยๆ ไม่เพียงแต่ Netflix ยังมี Apple TV+,Disney+, Amazon Prime Video ,Hulu, Sling TV,AT&T Watch TV, Youtube TV, HBO Now-HBO Go etc. เราจึงเห็นหนังชื่อแปลกๆ ที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน แต่ได้เข้าชิงในสาขารางวัลหลักมากยิ่งขึ้น เป็นเพราะมันเป็นหนังที่ฉายอยู่บน streaming หากคุณไม่ได้เป็นสมาชิกของ streaming ก็จะไม่มีทางได้เคยเห็นหนังหรือได้ดูหนังเรื่องนั้นผ่านตามาก่อน แต่ในเมื่อมันเป็นเทรนด์หรือพฤติกรรมใหม่ๆของคนดูทั่วโลก ออสการ์ก็ไม่มีทางปฏิเสธงานเหล่านั้น ไม่ให้เข้าชิงได้ เพราะหลายเรื่องเป็นงานคุณภาพที่ดีกว่าผลงานสตูดิโอดังที่ฉายผ่านทางโรงภาพยนตร์เสียอีก

ในปีนี้หนังที่เล่นประเด็นเรื่องการเหยียดสีผิวหรือกดขี่ไม่มีเข้าชิงในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ไม่เหมือนปีก่อนๆ แต่ประเด็นเรื่องความอบอุ่นในครอบครัว และการต่อสู้ให้ได้ความเท่าเทียมทางสังคม การแปลกแยกในสังคม กลับเป็นประเด็นหลักในปีนี้ ได้แก่ Joker, Parasite, Marriage Story, Little Women ส่วนหนังแนวเสียดสีประชดสังคมที่มักมีแทรกมาทุกปี ปีละเรื่อง 2 เรื่อง แต่ปีนี้ก็มี 3 เรื่อง และกลายมาเป็นตัวเต็งในสาขาหลัก ได้แก่ Joker, Parasite และ Once Upon a time…in Hollywood ,หนังแนวอัตชีวประวัติหรือหยิบเอาประเด็นชีวิตคนดังก็มีมาทุกปี ปีนี้ก็ได้แก่ Irishman ,Ford v Ferrari , หนังที่กะเทาะเปลือกสงคราม ได้แก่ 1917 และ JoJo Rabbit อีกแนวนึงที่ออสการ์ชอบมากในช่วงหลังๆ ก็คือ งานด้านกำกับภาพหรือโชว์องค์ประกอบศิลป์ หรือเทคนิคงานด้านภาพ ในปีนี้ก็คือ 1917 และสุดท้ายหนังที่โชว์วิชวลเอ็ฟเฟ็คท์ล้ำๆ ในปีนี้ ไม่มีเรื่องใดได้เข้าชิงในสาขาหนังเยี่ยม

ในบรรดาหนังที่เข้าชิงในปีนี้ที่โดดเด่นด้านการแสดงมากๆ ก็ได้แก่ สาขานักแสดงนำชายแทบจะไม่มีคู่แข่งที่สมน้ำสมเนื้อเลย หากไม่มีการแหกโผแบบชนิดพลิกล็อคมโหฬารแล้ว รางวัลนี้ต้องเป็นของ Joaquin Phoenix จาก Joker เพราะกวาดรางวัลนี้มาจากแทบทุกสถาบันหลัก สำหรับสาขานักแสดงนำหญิงก็เช่นเดียวกัน รางวัลนี้ต้องเป็นของ Renée Zellweger จาก Judy คล้ายๆ รางวัลนำชาย เพราะเธอกวาดรางวัลนี้มาจากแทบทุกสถาบันหลักเช่นเดียวกัน อาจมีตัวสอดแทรกที่พอจะเป็นคู่แข่งอยู่บ้างก็คือ Scarlett Johansson จาก Marriage Story รางวัลนักแสดงสมทบชายปีนี้เห็นทีออสการ์ควรจะมอบให้กับ Brad Pitt เสียทีจากผลงาน Once Upon a Time… in Hollywood เพราะ Brad Pitt พลาดรางวัลออสการ์มาหลายปี หลายครั้งแล้ว ทั้งบทนำและสมทบ ปีนี้น่าจะเป็นปีของเขา แม้คู่แข่งของสาขานี้ในปีนี้จะเป็นระดับตัวพ่อทุกคนเลย ไม่ว่าจะเป็น Tom Hanks จาก A Beautiful Day in the Neighborhood ,Anthony Hopkins จาก The Two Popes, Joe Pesci และ Al Pacino จาก Irishman แต่ว่าบทเด่นจริงๆ ของเรื่อง Irishman กลับไปอยู่ที่ Robert De Niro ซึ่งแกไม่ได้ถูกเสนอชื่อเข้าชิงแม้แต่ในสาขานักแสดงนำชายยอดเยี่ยมด้วยซ้ำ รางวัลสมทบในปีนี้ จากบทของ Brad Pitt ในเรื่อง Once Upon a Time…in Hollywood จึงโดดเด่นกว่าใคร และเชื่อขนมกินได้ว่า น่าจะได้รับรางวัลไปในที่สุด

รางวัลสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยมออสการ์ปีนี้ ก็จะเป็นอีกปีนึงที่จะไม่ Landslide คือต้องแบ่งๆรางวัลกันไป ในแต่ละสาขา เพื่อเป็นการให้เครดิตหรือเกียรติยศกันหรือเพื่อให้เกิดความสมดุลที่สุด อันเนื่องมาจากมีทั้งหนังที่มาจากสตูดิโอ และหนังที่มาจาก streaming จะเทให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งก็ไม่ได้ ดูจะเป็นการตัดสินใจที่ลำบากของคณะกรรมการเป็นอย่างยิ่ง รางวัลผ้กำกับยอดเยี่ยม จะเป็นรางวัลปลอบใจ สำหรับหนังที่พลาดรางวัลยอดเยี่ยม หนังคู่แข่งอีกเรื่องก็จะได้รางวัลผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยมไปแทนโดยอัตโนมัติ อาทิ สมมติว่า หนังยอดเยี่ยมให้แก่เรื่อง Joker รางวัล ผู้กำกับก็อาจให้ Sam Mandes จาก 1917 แทน แต่ถ้าหนังยอดเยี่ยมให้แก่เรื่อง 1917 สาขาผู้กำกับยอดเยี่ยมก็อาจตกเป็นของ Todd Phillip จาก Joker แทน และในทางตรงกันข้ามเช่นเดียวกัน ถ้าหนังอย่าง Irishman หรือ Parasite ได้หนังยอดเยี่ยม รางวัลผู้กำกับก็อาจตกเป็นของ Quentin Tarantino จาก Once Upon a Time.. ก็เป็นได้ ตามตรรกะ การแบ่งรางวัลกันไปของออสการ์ในช่วงหลัง

ในส่วนของสาขาบทภาพยนตร์ดั้งเดิมยอดเยี่ยมเป็นการสู้กันของหนังตัวเต็งเพียง 2 เรื่อง

คือ Once Upon a Time…in Hollywood VS Parasite อย่างสูสี แต่ในส่วนของสาขาบทภาพยนตร์ดัดแปลงยอดเยี่ยมนี่สิคาดเดาได้ยากหน่อย เพราะมันมีความดีงามไปคนละด้าน และที่เข้ามาชิง ไม่มีเรื่องใดโดดเด่นแบบเต็ง 1 เสียด้วย เอาเป็นว่าผู้เขียนชอบอยู่ 4 ใน 5 เรื่อง คือ Irishman, Joker ,JoJo Rabbit และ The Two Popes โดย Irishman กับ JoJo สร้างจากนวนิยายหรือเรื่องแต่งที่ทำเป็นหนังสือขาย ส่วน Joker กับ The Two Popes สร้างและดัดแปลงจากคาแร็กเตอร์ของบุคคลที่มีลักษณะคล้ายคนที่มีตัวตนอยู่จริงในสังคม เรื่องใดสมควรได้รางวัลบทดัดแปลงยอดเยี่ยมนั้น คงต้องเป็นหน้าที่หนักของคณะกรรมการออสการ์แล้วแหละ ส่วนตัวผู้เขียนคิดว่า เรื่องใดก็ได้ ศักดิ์ศรีเท่าเทียม แต่ความยอดเยี่ยมไม่ต่างกัน

นี่จึงเป็นอีกปีหนึ่งที่การตัดสินรางวัลออสการ์ในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยมดูจะตัดสินยากอีกปีหนึ่ง เนื่องจากเป็นปีแรกที่หนังจากสตูดิโอต้องมาแข่งกับหนังจาก streaming อย่างจริงจัง แม้ว่าปีที่แล้วมีการชิมลาง เข้ามาแข่งกันแล้ว จากหนัง streaming อย่างเรื่อง Roma มาชนกับหนังสตูดิโออย่าง Green Book และท้ายที่สุด ออสการ์มอบรางวัลหนังยอดเยี่ยมให้แก่ Green Book ไปแทน ทั้งๆ ที่องค์ประกอบต่างๆ โดยรวม Roma จะเหนือกว่าทุกๆ ด้าน แต่ความที่เป็นหนัง streaming ไม่ได้ฉายในวงกว้าง พอมาปีนี้ จึงเป็นปีที่ต้องคาดเดาใจออสการ์แล้วแหละว่าจะยอมเปิดใจให้หนังที่มีคุณภาพกว่า จากฝั่งของ streaming ได้รับรางวัลหนังยอดเยี่ยมได้มั๊ย และถ้าจะทำเซอร์ไพร์สแบบมโหฬารจริงๆ ก็คือมอบรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมนี้ให้แก่ต่างชาติไปเลย ให้รู้แล้วรู้รอดไปก็คือ Parasite แหกโผได้ทั้งรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมและ ภาพยนตร์ต่างประเทศยอดเยี่มม ไปเลย

ถ้าจะให้ฟันธงว่า ปีนี้มีคู่ชิงที่เหมาะสมที่สุดถึง 3 เรื่อง เท่านั้น นั่นก็คือ Joker กับ Irishman และก็ 1917 ซึ่ง Joker เป็นหนังสตูดิโอ ส่วน Irishman กับ 1917 เป็นหนัง streamingของ Netflix เรียกว่า 2 รุม 1 จึงต้องตัดฝั่ง streaming ให้เหลือเพียงเรื่องเดียว เพื่อส่งไปตัดเชือก ก็ขอตัด 1917 ออก เพราะเป็นหนังที่เน้นงานด้านภาพเป็นหลัก คงเหลือ Irishman เข้าไปตัดเชือกกับ Joker จึงเป็นการวัดกันที่การแสดงของนักแสดงนำทั้ง 2 เรื่องคือ Joaquin Pheonix กับ Robert De Niro ซึ่งหนังทั้ง 2 เรื่องสะท้อนตัวตนของตัวละครที่เป็นด้านมืด หรือดาร์กไซด์ด้วยกันทั้ง 2 เรื่อง ไม่รู้จะเอาเกณฑ์อะไรมาวัด เพราะฝีมือการแสดงเข้าขั้นเทพด้วยกันทั้งคู่ ให้น้ำหนักความเป็นไปได้ของการชนะรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมระหว่าง Joker vs Irishman จะเป็น 52 : 48 ด้วยเหตุผลที่เทน้ำหนักไปที่หนังสตูดิโอ เป็นหนังที่ออสการ์ให้ความสำคัญกว่า หากให้รางวัลฝั่ง streaming อีกหน่อยผู้ผลิตจะหันไปผลิตภาพยนตร์ดีๆ ให้กับ streaming เป็นหลัก เพราะข้อจำกัดน้อยกว่า แต่จะทำให้อุตสาหกรรมโรงหนังและสตูดิโอใหญ่ๆ อยู่ยาก อย่างไรเสียออสการ์ยังไม่ยอมเปิดใจกว้าง ให้หนังเยี่ยมแก่ฝั่ง streaming อย่างเด็ดขาด เว้นว่า มันเยี่ยมชนิดฝั่งสตูดิโอสู้ไม่ได้ทุกประตู รวมถึงหนังฝั่ง streaming เรื่องนั้น ถูกพูดถึงในโลกโซเชียล แบบเป็นปรากฏการณ์ในปีนั้น อย่างชนิดไม่มีใครไม่รู้จัก หรือไม่ยอมรับ ซึ่งถามว่า Irishman กับ 1917 ทำได้ในระดับนั้นหรือเปล่า จึงกล่าวโดยสรุปแบบฟันธงลงไปเลยดีกว่าว่า Joker เข้าวิน ที่จะคว้ารางวัลหนังเยี่ยมไปครอง แบบชนิดไม่มีอะไรให้ลุ้นเลยในปีนี้